Жилээс жилд цаг уурын өөрчлөлт улам улмаар мэдрэгдэж зундаа гандуу, өвөлдөө хэт хүйтрэх нь элбэгшив. Тэр дундаа алслагдсан баруун бүс нутагт гэдэг утгаараа Ховд аймагт маань хүн амын нягтрал төдий их биш ч байгаль орчин, газар дэлхийн “доройтол” таагүй үзэгдэл бусад хүн ам төвлөрсөн томоохон суурин бүхий газраас ялгалтгүй болсон нь сэтгэл эмзэглүүлнэ.
“Газрын гарц гандуу, гадаах мал зутруу” гэдэг үгийг хэлэхээс ч цэрэвдэг байсан өвгөдийн үг өдгөө жирийн л нэгний хэлэх үг, хийсэн үйлдэлийн бодит жишээ болсоор.

“Ус чандмань эрдэнэ” гэж энэ үг хэзээнээс л хэн хүний амны хэвшил байсаар ирсэн. Гэтэл түүний үнэ цэнийг бид ой тойндоо тогтоож ухамсарласан байдаг болов уу. Өвөг дээдсийнхээ нандигнан хайрлаж ирсэн тэрхүү чандмань эрдэнийг өнөө цагт бид дэндүү хайр гамгүй хэрэглэсээр усны хомсдол үүсэхэд хүрсэн.

1. Үенчийн хавцал дахь нэгэн өдрийн хөрөг

Замд Таригын голын ойролцоо намаржиж буй Үенч сумын Нарийн гол багийн малчин Б.Доржынд бууж цаг, мал, нутаг  буурь, тэнгэр газрын ааш аягын талаар ярилцав.
Өнгөрсөн өвөл, хаврын зуднаар эднийх 900 гаруй малтай Нарийн голын өвөлжин гэдэг газар нутаглан цагийн хахирыг барагтаахан давжээ. Тэрээр айлуудын нэлээд хэсэг нь малынхаа 50-аас илүү хувийг алдсан байхад энэ багийнхан харьцангуй гайгүй.